I dzień warsztatów | Otwarcie i spotkanie ornitologiczne stowarzyszenie Miłośników Mazurskiej Przyrody
II dzień warsztatów | Test mobilnych mierników czystości wód z Olą Juszkiewicz
no images were found
II dzień warsztatów | Szkoła Podstawowa w Perłach k. Węgorzewa
no images were found
II dzień warsztatów | wizyta w Mazurskim Centrum Bioróżnorodności i Edukacji Przyrodniczej Kumak
W ramach międzynarodowego projektu “Wodna Sieć Ekologiczna” | „Water Ecological Network”, koordynowanego przez Fundację Ochrony Wielkich Jezior Mazurskich, 21 i 22 lutego 2025 nad jeziorem Bełdany w Piaskach k. Rucianego-Nidy, odbywały się warsztaty przyrodnicze, rozpoczynające wspólny, lokalny monitoring jezior. Testowaliśmy mobilne mierniki czystości wód, poznawaliśmy świat ptaków, tworzyliśmy nawet budki lęgowe, wskazówkami podzieliła się z nami biolożka, MasterChef 2020 Ola Juszkiewicz, Szkoła w Perłach pokazała jak interaktywnie można uczyć i odwiedziliśmy Centrum Bioróżnorodności Kumak w Urwitałcie.
W ekologicznych warsztatach udział wzięli nauczyciele z Polski i Litwy. Pedagodzy ze szkół i przedszkoli, mogli poznać innowacyjne formy prowadzenia zajęć przyrodniczych, wymienić się swoimi doświadczeniami i pomysłami, i zabrać inspiracje do swoich szkół, by w ciekawy i angażujący sposób przeprowadzać lekcje ze swoimi uczniami. Projekt realizowany jest dzięki dofinansowaniu UE Program Interreg VI-A Litwa – Polska 2021-2027.
Pierwszego dnia mieliśmy niesamowitą okazję poznać tajniki świata ptaków podczas warsztatu “Obserwacja przyrody z elementami ornitologii – innowacyjne formy prowadzenia zajęć z przyrody, biologii w terenie”, budowaliśmy też budki lęgowe, w których swoje miejsce będą mogły znaleźć małe osobniki, na przykład sikorki. Wszystko pod okiem przedstawiciela ornitologicznego stowarzyszenia Miłośników Mazurskiej Przyrody w Giżycku Wojciecha Kucfira. Jedna z budek dla ptaków, wykonana podczas warsztatów na Mazurach, jest już zawieszona w gminie Troki i czeka na swoich ptasich domowników. Relacją podzieliła się z nami uczestniczka warsztatów Alicija Gureckaja-Asteikiene nauczycielka grupy przedszkolnej Pszczółki Połuknie w trockim gimnazjum Paluknio Longino Komolovskio Gimnazija.
Drugi dzień warsztatowy rozpoczęliśmy badaniem wody w mazurskich akwenach, wykorzystując mobilne mierniki czystości wód, zakupione w ramach projektu. Próbki do pilotażowych badań pobraliśmy z jeziora Bełdany, Warnołty i Wejsunek. Mobilne mierniki posłużą do dalszych badań w Trokach, Kruklankach i w ramach FOWJM na obszarze Wielkich Jezior Mazurskich. Warsztat odbył się z przedstawicielem firmy Hanna Instruments Polska, producenta urządzeń Kamilem Bryszewskim.
O tym jak pobierać wodę do badań, jak ją przechowywać, by wyniki były miarodajne, na co zwrócić uwagę w przygotowaniach i jak interaktywnie zachęcić dzieci do zajęć, opowiedziała Ola Juszkiewicz ekolożka, biolożka, ambasadorka akcji “Czysta | Woda z Giżycka”, MasterChef 2020, zawodowo przez wiele lat związana z badaniem akwenów, m.in. pracując w Głównym Inspektoracie Środowiska oraz jako edukatorka ekologiczna w Fundacji Ochrony Wielkich Jezior Mazurskich.
Podczas warsztatów “Szkoła pod chmurką – innowacyjne formy prowadzenia zajęć z przyrody, biologii, chemii” swoimi doświadczeniami i pomysłami na pracę z dziećmi, zaangażowanie w projekty całej szkolnej społeczności, dzieci i rodziców, podzieliły się również nauczycielki ze Szkoły Podstawowej w Perłach koło Węgorzewa – dyrektor Marzena Mokrzecka oraz nauczycielka biologii i chemii Miriam Kowzan-Tsymbal. Zaprezentowały autorski projekt “Szkoły pod chmurką”, w której na wolnym powietrzu odbywają się wszystkie lekcje, jeśli tylko pozwala na to pogoda, opowiedziały i pokazały innowacyjne metody prowadzenia zajęć z przyrody, chemii i biologii, przeprowadzając podczas warsztatów ciekawe, praktyczne doświadczenia.
Na zakończenie pojechaliśmy do wyjątkowego miejsca, Mazurskiego Centrum Bioróżnorodności i Edukacji Przyrodniczej Kumak w Urwitałcie koło Mikołajek. Stacja terenowa Wydziału Biologii UW funkcjonuje tu od lat 70. XX w., obecnie stanowi nowoczesne centrum badań nad bioróżnorodnością i unikalne miejsce edukacji ekologicznej. Miejsce, które polecamy odwiedzić każdemu, jedyny w swoim rodzaju obiekt i interaktywne centrum nauki – jedyne w Europie, poświęcone ekosystemom małych zbiorników wodnych, prezentujące żywe zwierzęta, rośliny i procesy zachodzące w środowisku, stworzone i opowiedziane przez naukowców z Uniwersytetu Warszawskiego, w taki sposób, by każdy odwiedzający, w bardzo przystępny i ciekawy sposób mógł dowiedzieć się, co piszczy w otaczającej nas przyrodzie, a właściwie co pływa w małych zbiornikach wodnych, mokradłach, a nawet kałużach. Są tu ciekawe ekspozycje, laboratoria, sala seminaryjna, można na miejscu przeprowadzić nawet kilkudniowe warsztaty z noclegiem. Jednostką kieruje Grzegorz Górecki.
Dziękujemy wszystkim uczestnikom, naszym prelegentom i przewodnikom po świecie przyrody, edukatorom ekologicznym, nauczycielom z Litwy szkoły w Trokach i Połukniu, nauczycielom z Polski, z Kruklanek, Giżycka, Wilkas, Rucianego-Nidy i Pisza, za udział i cenny, wspólnie spędzony czas. Do zobaczenia na szlaku i powodzenia w eksploracji, i dalszych badaniach naszych wód!
Placówki zaangażowane w warsztaty przyrodnicze:
Szkoła Podstawowa im. K. I. Gałczyńskiego w Kruklankach
Szkoła Podstawowa im. Kazimierza Jagiellończyka w Wilkasach
Przedszkole Miejskie nr 4 w Giżycku
Szkoła Podstawowa nr 1 im. św. Jana Pawła II w Giżycku
Szkoła Podstawowa nr 4 I Dywizji Piechoty w Giżycku
Szkoła Podstawowa nr 7 im. Janusza Korczaka w Giżycku
I Liceum Ogólnokształcące im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Giżycku
II Liceum Ogólnokształcące im. Gustawa Gizewiusza w Giżycku
Szkoła Podstawowa nr 1 im. Agnieszki Osieckiej w Rucianem-Nidzie
Szkoła Podstawowa im. św. Maksymiliana Marii Kolbego w Kotle Dużym (gmina Pisz)
Gimnazjum w Trokach, Paluknio Longino Komolovskio Gimnazija, Grupa przedszkolna Pszczółki Połuknie
Gimnazjum w Lentvaris, Lentvario Motiejaus Šimelionio gimnazija
Projekt “Wodna Sieć Ekologiczna” realizowany przez Fundację Ochrony Wielkich Jezior Mazurskich w Giżycku, wspólnie z Trokami Trakų rajono savivaldybė | Samorząd Rejonu Trockiego i gminą Kruklanki, ma wpłynąć na wzmocnienie ochrony i zachowania przyrody, różnorodności biologicznej i zielonej infrastruktury, zmniejszenie zanieczyszczenia na granicy Polski i Litwy. W tym roku w gminie Kruklanki, w miejscowości Sołtmany, otwarte zostanie lokalne Centrum Edukacji Ekologicznej, gdzie będą mogły być przeprowadzane warsztaty i projekty badawcze z udziałem mieszkańców, dzieci i młodzieży oraz gości odwiedzających Mazury i okolice Kruklanek.
Podczas projektu Water Ecological Network realizowane będą pilotażowe badania jakości wody w wybranych zbiornikach wodnych, które zaprezentowane zostaną naukowcom, a wstępna inwentaryzacja zanieczyszczeń jezior, pozwoli na lepszą identyfikację problemu i zwiększy wiedzę samorządów na temat wpływu turystyki na jakość wód. FOWJM wdroży mobilny pilotażowy System Monitorowania Jakości Wody.
Na Mazurach pojawi się pierwszy dron wodny do pomiaru jakości jezior, z boją pomiarową i mobilnym miernikiem jakości wody, tak by możliwy był całodobowy monitoring wód i zdalny transfer danych.
Stworzona zostanie aplikacja z mapą i lokalizacją miejsc oddawania nieczystości z jachtów, będą także zaznaczone punkty zbiórki odpadów na terenach leśnych i rekreacyjnych nad wodą, z podpowiedziami jak śmieci segregować, by kompleksowo w jednym miejscu zebrane były przydatne informacje dla żeglarzy, mieszkańców i turystów. W języku polskim i litewskim opracowany zostanie „Program ochrony i rewitalizacji rzek, jezior i innych siedlisk wodnych na obszarze przygranicznym”.
Przy siedzibie Fundacji przy ul. Łuczańskiej 1 w Giżycku, powstanie nowoczesny, ekologiczny plac zabaw „Mazurski szczupak”, a w ramach konkursu plastycznego dla szkół z okazji Dnia Wody, dzieci z Polski i Litwy będą mogły zaprojektować swój wymarzony, ekologiczny plac zabaw.
Nasza polsko-litewska współpraca to również Piknik Ekologiczny, Transgraniczne Dni Ziemi, warsztaty badawcze z udziałem młodzieży, nauczycieli przedmiotów przyrodniczych, naukowców, specjalistów, pasjonatów przyrody. Podczas edukacyjnego rejsu, z wykorzystaniem zakupionego sprzętu, przeprowadzane będą okresowe pomiary czystości wody w Giżycku, w Kruklankach zaplanowano transgraniczny spływ kajakowy Sapiną, połączony z akcją sprzątania rzeki i warsztaty kulinarne zero waste właśnie w Centrum Edukacji Ekologicznej w Sołtmanach. Na zakończenie projektu „Zielona szkoła” dla dzieci w Krainie Wielkich Jezior oraz konferencja podsumowująca działania i wyniki, na którą zaprosimy specjalistów, nauczycieli, studentów, pasjonatów przyrody.

„Wodna Sieć Ekologiczna – transgraniczna koncepcja ochrony i rewitalizacji rzek i jezior |
Water Ecological Network – cross-border concept of protection and revitalization of rivers and lakes”
Projekt LTPL00027 realizowany w ramach Programu Współpracy Interreg Litwa – Polska 2021-2027,
współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
www.lietuva-polska.eu
Partnerzy projektu
Fundacja Ochrony Wielkich Jezior Mazurskich | Samorząd Rejonu Trockiego | Gmina Kruklanki
fot. FOWJM / mks