Mikołajki – jestem stąd.
Mikołajskie archiwum subiektywne
Dom Kultury w Woźnicach
(filia Centrum Kultury Kłobuk w Mikołajkach)
Woźnice 11 A
Wernisaż 8 listopada 2024 | piątek godz. 17.00
Wystawa czynna od 9 do 11 listopada w godz. 12.00-17.00
WSTĘP WOLNY
Fundacja hydro-polis i mieszkańcy Mikołajek zapraszają na społeczną wystawę archiwów, obiektów i fotografii związanych z przedwojenną i powojenną historią Mikołajek.
Podczas spotkania poznamy dawnych mieszkańców wielokulturowego miasteczka, ich często skomplikowane i złożone losy. Poznamy historię tutejszych rodzin – Weber, Saga, Rahm, Schetzer, Borutta. Pochylimy się także nad powojennymi dekadami XX wieku na Mazurach, w Mikołajkach. Wspólnie spróbujemy odnaleźć ślady niedalekiej przeszłości ukryte w starych napisach, tkaninach, oryginalnych elementach architektury i krajobrazu kulturowego naszego miasteczka.
Podczas otwarcia wystawy będzie można również posłuchać głosów Jerominów. Odbędzie się czytanie performatywne wybranych fragmentów “Dzieci Jerominów” Ernsta Wiecherta z udziałem Agnieszki Niezgody i Rafała Kołackiego.
Narracja, gesty, interpretacje – Agnieszka Niezgoda
Muzyka, dźwięki, nastrój – Rafał Kołacki
Tekst: Ernst Wiechert
„Dzieci Jeronimów” to poetycka kronika świata podwójnie utraconego.
Jerominowie z Sowirogu to klan głównych bohaterów, noszących jedno z tych dziwnych mazurskich nazwisk, które nie są ani polskie, ani niemieckie. Bo Jerominowie są ludźmi „stąd”, zżytymi z ziemią i przyrodą chłopami, którzy od pokoleń swoje trudne i heroiczne życie wiodą we wsi obleganej przez las i jezioro. Ulepieni na wzór pokoleń Mazurów Jerominowie mieszkają w prawdziwym Sowirogu – prawdziwym, czyli takim, jaki autor zapamiętał ze swojego dzieciństwa i późniejszych podróży. Urodził się bowiem jako syn leśnika, mieszkającego w leśniczówce Kleinort (obecnie Piersławek, pow. mrągowski). Wiechert już w latach 20. umieszczał tną Mazurach akcję swych książek, zajmował się również spisywaniem starych ludowych baśni.
Sowiróg (niem. Sowirog, od 1934 r. Loterswalde) powstał w 1563 r. i miał bardzo długą historię. W 1939 r. liczył 169 mieszkańców. Po drugiej wojnie światowej ocalało 10 budynków i murowana szkoła. Ostatni mieszkańcy wyjechali w 1948 r. do Niemiec. W 1949 r. ocalałe budynki rozebrano. Jedynymi śladami po dawnej wsi są widoczne fundamenty, pozostałości dawnego cmentarza, stare drzewa owocowe i roślinność ruderalna.
Ernst Wiechert uroodził się 18 maja 1887 roku w leśniczówce Piersławek, stanowiącej mieszkanie służbowe jego ojca. Należał do najpoczytniejszych pisarzy niemieckich lat trzydziestych XX wieku. Ze względu na krytyczną postawę wobec władz nazistowskich, której dawał wyraz w wystąpieniach publicznych, w roku 1938 trafił na cztery miesiące do obozu koncentracyjnego. Znaczną część swojej twórczości poświęcił Mazurom.
Rafał Kołacki – artysta dźwiękowy poruszający się w obszarze sound artu, muzyki eksperymentalnej oraz field recordingu. Jego twórczość obejmuje szerokie spektrum form artystycznych, w tym instalacje dźwiękowe, koncerty, performance, a także projekty o charakterze społeczno-dokumentalnym. Jest członkiem zespołów i projektów muzycznych, takich jak Hati, Łubin czy B_U_K, w których łączy elementy muzyki etnicznej z industrialem, ambientem i muzyką eksperymentalną. W swoich projektach skupia się na odkrywaniu dźwiękowych aspektów przestrzeni miejskich, przyrodniczych i społecznych. Często używa nagrań terenowych, eksplorując granice percepcji i pamięci dźwiękowej. Przeprowadzał badania dźwiękowe w różnych zakątkach świata, a jego prace były prezentowane na licznych festiwalach sztuki dźwiękowej i współczesnej, takich jak: Unsound Festival w Nowym Yorku, Krakowie i Toronto, CTM w Berlinie czy Mutek Festival w Montréalu. Prowadzi niezależne wydawnictwo Noisen Records, a jako muzyk wydał dziesiątki płyt oraz zagrał setki koncertów w kraju i za granicą.
Agnieszka Niezgoda – poetka, do niedawna aktorka toruńskiego Teatru “Baj Pomorski”. Absolwentka Wydziału Lalkarskiego Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej we Wrocławiu. Reżyserka teatralna, pisarka, poetka, Pedagożka. W 2010 roku uhonorowana medalem „Zasłużony dla Kultury Polskiej”, przyznawanym przez ministra kultury i dziedzictwa narodowego. W 2015 roku odznaczona brązowym medalem Gloria Artis. Po studiach pracowała we Wrocławskim Teatrze Lalek, by następnie przenieść się do Teatru “Baj Pomorski” w Toruniu. Należy do najwyrazistszych postaci toruńskiej sceny teatralnej. Dotychczas wydała książki: Niezaśpiewane piosenki oraz Dzień dobry, Europo (z ilustracjami Iwony Chmielewskiej). Poza literaturą pasjonuje ją również praca z dziećmi. Ukończyła studia podyplomowe na kierunku pedagogika zdolności i twórczości. Prowadzi według autorskiego programu zajęcia plastyczno-teatralne. Twórczyni autorskich spektakli: “Przetrwam. Opowieść Pani Durabo” oraz inspirowanego postacią malarki Olgi Boznańskiej – „Mój portret”.
Wystawa realizowana jest przez wolontariuszy skupionych wokół projektu “Dom, historia…”, mieszkańców Mikołajek oraz Fundację hydro-polis, w ramach projektu “MAZURY. Ziemie Odzyskane, Północne, Powracające”. Dofinansowano ze środków Biura „Niepodległa” w ramach Programu Dotacyjnego „Niepodległa”.
Czytanie realizowane w ramach projektu “Nowa mapa literatury mazurskiej”. Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.
Informacje i grafika nagłówkowa: Fundacja hydro-polis
Plakat Maciej Kwietnicki
Polecamy
Fundacja Ochrony Wielkich Jezior Mazurskich
